Bir Hedefim Var..

Koşu sporunda sporcunun kendine erişmek için bir hedef koyması istenir ve bu idman ilkeleri içinde en önemli maddelerden birisidir. Çünkü koşarken temel sorulardan en önemlisi ve ilki; neden koşuyorum, amacım ne? olduğundan, bu soruya verilen yanıtlardan birisi de, “koyduğum hedefe ulaşmak için” olmaktadır. O halde hedef koymak çok önemlidir ve koşucunun bu hedefi nasıl koyacağını da iyi bilmesi gereklidir.

Bana göre hedef; akıllıca belirlenmiş, erişilebilir ve adım adım ulaşılabilir olmalıdır. Her idman ve katılınacak yarışın bir hedefi vardır. Buna göre biz koşucuların hedefleri “Kabul edilebilir hedef,” “zorlayıcı hedef” ve “nihai hedef” olmak üzere 3 ayrılabilir.

“Kabul edilebilir hedef;” minimum hedefi temsil eder. Katıldığınız bir yarışta elde ettiğiniz süreyi bir miktar kısaltmak, rahatlıkla koştuğunuz bir mesafeyi biraz uzatmak, yani kabul edilebilir ölçüde makul iyileştirme çabaları bu hedefe örnek olarak verilebilir. Burada “ha gayret azkaldı, iyi, güzel” gibi destekleyici sözler hakimdir.

Ancak; önemli ya da kayda değer ölçüde ilerleme kaydetmek “zorlayıcı hedef” içine girer. Anlamı daha fazla idman, daha fazla çalışmak ve daha fazla sadakattir. Adından da anlaşılabileceği gibi iş “zor ve zorlayıcı” olan bir hedefdir. Yapı itibarıyle zorlayıcı hedef; aslında hayalci hedeflerden değildir. Gerçekçi ve erişilebilirdir. Ancak gerçekleştirilmesi kişinin normalin üstü gayretine, çalışmasına, ve zaman ayırmasına bağlıdır. Örneğin 10km bir mesafeyi 5dk daha kısa sürede koşmak, ya da yeni başlayan birinin 3 ay idmanla aralıksız 50dk koşabilmeye çalışması “zorlayıcı hedef” örnekleri arasındadır. Burada da “aferin, çok iyi ilerleme yaptın, çok rahat koşarsın, senden beklemezdim, bravo” gibi sözler edilir.

Nihai hedef ise, “koşucunun hayali” olmaktadır. Bunların arasında belirli bir mesafeyi yaş kategorisine göre en kısa zamanda koşmak ya da en uzun mesafeyi koşabilmek, bir maratona katılmak, olimpiyatlara gitmek, milli takıma seçilmek gibi örnekler sayılabilir. Nihai hedef aslında bir koşucu için baya önemli bir dönüm noktası olmaktadır. Kariyerinde çığır açmak gibi bir şey. Bu amaca ulaşıldığında, “süpersin, elitsin, artık ilk 3 girersin, yaşına göre çok çok iyisin, mucize bu, çok harika” gibi sözler duyarsınız.

Bir diğer önemli konu; her hedef kendi içinde “ S.M.A.R.T” yani akıllı da olmalıdır. Nedir bu SMART? (Specific, Measurable, Achievable, Realistic and Time-related.) Şöyle ki;

S = Specific: Açık-Net: Açık ve net hedefler ortaya koymalıyız. 3km 2 ay içinde 12dk koşacağım gibi.

M = Measurable: Ölçülebilir; Ulaşmak için çabaladığımız hedefler ölçülebilir ve kanıtlanabilir olmalıdır. Kronometre, saat, GPS gibi araçlarla ölçebilmeliyiz, tahmin yürütmemeliyiz.

A = Achievable: Erişilebilir; Hedeflerimiz erişilebilir olmalıdır. Moralimizi bozacak şekilde erişilemez hayal mahsulü hedefler koymamalıyız. Örneğin maratonda yarışmak, hatta bitirmek erişilebilir bir hedef olabilir. Ama ilk 3 te bitireceğim demek, bazen erişilebilir bir hedef olmayabilir.

R = Realistic: Gerçekci; Hedeflerimiz gerçekci yani ortak bir akılın ürünü olmalıdır. Örneğin yarı-maraton hedefimi 1 saat azaltacağım demek gerçekçi olmayabilir. Ancak dakika süresince azaltacağım demek daha gerçekci bir yaklaşımdır.

T = Time-related: Gerçekleşme Tarihi: Hedeflerin ne zamana kadar gerçekleştirileceğine dair bir tarih ortaya konulmalıdır. Örneğin seneye bu vakitler bu yarışı 5dk daha erken bitireceğim demek hedefe bir gerçekleştirme tarihi koymak demektir.

Özetle; etkin ve anlaşılır olabilmesi için, amaçların ölçülebilir ve karmaşaya yer vermeyecek kadar açık ve net olması gereklidir. Hedefin mutlaka bir gerçekleştirilme öngörü tarihi olmalıdır. Hedefler aşama aşama gerçekleştirilmelidir. Gerçekci ve ölçülebilir olmalıdır. Koşucunun beden yapısı bu hedefleri gerçekleştirmeye izin vermelidir. Oluşabilecek sakatlıklar kişiyi bu hedeflerden geri alır ve tekrar tekrar yeniden başlamaya yol açar. Hedefler gerçekleştirilirken şu söz akıldan çıkartılmamalıdır: “Koşu idmanlarında yukarıya merdivenle çıkılır, aşağıya ise paraşütle inilir.” Sıkı çalışmak, sabır, sadakat, istikrar, devamlılık halleri küçük hedefleri büyütür ve nihai hedefe daha emin bir şekilde varmamızı sağlarlar.

Ek okuma Linki: http://benhuroncel.com/2015/11/04/mutlaka-bir-hedefiniz-olsun/